Deinum

Deinumer cabaret staat steeds even stil in de tijd

Deinum, augustus 2003
Bij het bekijken van het dorpsfeest programma van 2003, zien we dat op vrijdag 15 augustus het Deinumer Cabaret in de feesttent gaat optreden. Voor veel inwoners van het ‘sipel-dorp’ zal dit gegeven een moment zijn waar naar uitgekeken wordt, omdat het een hoogtepunt is van het lustrumjaar van Nocht&Wille.
Terwijl ook (nieuwere) inwoners van Deinum deze activiteit lezen zonder dat ze daar een ‘goede voorstelling’ bij kunnen vormen. Is het, nadat er vorig jaar een bedroevend slecht cabaret programma door een ‘professioneel’ gezelschap werd voorgeschoteld, wel zo nodig nog naar regionaal cabaret in een feesttent te kijken?
In deze reportage kijken we terug op het ontstaan van de Cabaret groep die in eerder in 1993 en 1998 al eens een avondvullend programma op de planken wist te brengen. En geven wij u een kijkje in de keuken tijdens de repetities van het stuk “Us in Soarch”.
Een reportage over een juweeltje van een Deinumer initiatief!

Ontstaansgeschiedenis

In de toeloop van het 100 jarige bestaan van Nocht en Wille in 1993 ontstond bij het bestuur bij monde van Anne Terpstra de vraag of er tijdens het eeuw feest ook iets bijzonders kon gebeuren. Hij dacht hierbij aan het binnenhalen van een bekende Friese cabaretier die tijdens het Deinumer feest zou gaan optreden. In een gesprekje op de weg bleek dat er ook enthousiaste Deinumers te vinden waren die erg optimistisch waren over het zelf bedenken van een cabaretstuk. Mensen van het eerste uur waren naast Anne Terpstra, Hans en Anneke Koster, Femmy Heeringa, Mieke Woudstra, Marieke Zonderland, Hendrik Sybrandi en Neeltje Kooistra. Spoedig werden er meer spelers en muzikanten bij gezocht, zodat de cabaretgroep Deinum e.o. geboren was.

‘Dêr draait it om’ voorstelling met een duidelijke boodschap

In de eerste cabaretvoorstelling ‘Dêr draait it om’ had het thema natuurlijk veel te maken met het 100 jarige jubileum van feestvereniging Nocht&Wille. De naam ‘Dêr draait it om’ kon letterlijk uitgelegd worden als de draaimolen als centraal punt op het feest die al 100 jaar draaide.

Toch had de draaimolen een diepere betekenis in het 100 jarig bestaan van Nocht&Wille. Gedurende de eerste ‘productie’ van het Deinumer Cabaret werd dit diepliggende probleem scherp, humoristisch en soms ook cynisch ontbloot, zoals dat hoort bij cabaret. Een realistisch en een nog niet op zo duidelijke manier uitgesproken gevoel, zorgde er voor dat het Deinumer Cabaret een ‘beetje’ revolutionair was.
Een zeer lange tijd was Nocht&Wille een vereniging voor kinderen en ouders van de Openbare lagere school. Hierdoor konden kinderen van de Christelijke school niet meedoen aan het feest en werden ze dus niet op de draaimolen gewenst. Dit ’trauma’ vormt de tweede uitleg van ‘Dêr draait it om’, de naam van het stuk wat in 1993 werd opgevoerd.

Tevens kamen er diverse dorpse thema’s naar voren, die gingen over het vele collectelopen langs de deur, over de oude Deinumer ambachten en ondernemers, kattenkwaad uithalen, over het dorpsfeest met de versierde straten en spelletjes en over het verschil tussen de Nederlands talige Deinumers en de Frysktalige. Tussen de liederen of stukjes verscheen er steeds een ‘sipel’ waaruit torenraampjes twee ‘Kniifkrobben’ (Bonte knaagkevers) kwamen die een verwijzing waren naar de verbouwing van de sipel in 1988 omdat die door deze beesten werd aangevreten. ‘Nochtsje en Wiltsje’ vormden de rode draad en hadden een eigen verhaallijn.
Al met al een voorstelling waarin teruggeblikt werd op 100 jaar Nocht&Wille feest in Deinum, een spiegel op het leven in een dorp en een flinke dosis humor.

Liederen uit ‘Dêr draait it om’
‘Sipelrap‘Feest yn ’t doarp’

 

 

Een koninklijk vervolg in 1998

Dat de Deinumer Cabaretgroep na het succes van 1993 een tweede stuk zou gaan schrijven, leek onvermijdelijk. Al bij het eerst volgende lustrum van Nocht&Wille, stond de ploeg die na 1993 iets was gewijzigd, weer op de planken. Dit keer in de feesttent op ‘Het Koningsveldje’.
Een plaats die een bron was voor de eerste grappen, want optreden in een tent, dat waren de spelers niet gewend!

Landelijke Koninginnedag in Deinum als middel om positieve en negatieve zaken aan het licht te brengen

‘Dat spant de kroan’, een gezegde als werktitel waarin een suggestie wordt gemaakt naar het Koninklijk huis. Nog meer dan bij ‘Dêr draait it om’ is er een rode draad, met als onderwerp de komst van de koningin op de a.s. Koninginnedag in Deinum. Gedurende het cabaret rijst de vraag: Komt ze, of komt ze niet? Ondertussen maakt het publiek mee dat een fictief Deinum in afwachting is van haar bezoek en dat er vanuit alle mogelijke hoeken positieve of negatieve acties worden opgezet. Zo zou er een ‘jarrebom’ ontploffen waar een knipoog wordt gemaakt naar de ‘Bom van Deinum’ die tijdens de jaarwisseling van ’97-’98 zou gaan ontploffen.

Hier zou het ABF (Anti Beatrix Front) achter zitten, ABF omdat alle internationale terroristen drie letters gebruiken: IRA, ETA, RAF. Dat de Cabaretgroep ook het oog laat vallen op de meer wereldse zaken, blijkt uit een stuk met de titel: ‘Europa ien’ waarin de rode draad figuur Trix de ‘oranjefreak’ behandeld wordt verschillende doktoren uit diverse landen. Hiermee wordt ook de link gelegd naar het thema van het dorpsfeest: ‘Europa’.

Dichterbij huis gaat het lied over Menaldumadeel, met haar ‘achorwoman’ Gerrie van Delft, wat bij het publiek goed in de smaak viel.

 

Ook hilarisch en niet te vergeten, was de presentatie van de clubs en verenigingen die de koningin tijdens haar bezoek zou krijgen te zien. Van juf Mini ( hup ……….om) tot de Deinumer koren en van biljartvereniging KUT tot het korps Advendo, compleet met vergeelde truien en kaplaarzen dragende dansmariekes, passeerden de revue.

In het lied ‘Bliuwt Deinum gewoan’ laat de Cabaretgroep weer duidelijk merken dat Deinum ‘mear dan die sipel is’ en hunkert naar een plaatselijke ster. Poëtisch en tegelijk herkenbaar is de voordracht ‘It Kanaal’ waarin het Cabaret ‘Dat spant de kroan’ tegelijk inhoud en variatie geeft. Variatie en daarmee klasse vinden we terug in de Gregoriaanse zangstijl van het lied ‘Dorpsvernieuwing’ en het rustige ‘Keet-lied’.
Op de ‘morning after the night before’ kwam geheel verrast de Cabaretgroep Deinum op de proppen met de ‘Koningin’ op een optochtwagen, met enkele personages uit het stuk van de avond ervoor. Hiermee werd antwoord gegeven op de vraag die in een ‘cliffhanger’ was blijven hangen.
De Cabaretgroep is gegroeid en laat een kwalitatief goed programma zien en doet daarmee vergeten dat er in een feesttent wordt opgetreden. Het wachten naar het eerst volgende lustrumjaar 2003 was weer begonnen!
Op 18 september van 1998 werd er een reprise van ‘Dat spant de kroan’ gegeven in zalencentrum ‘It Holt’, ook tijdens deze voorstelling zat de zaal vol.

 

Cabaretgroep Deinum e.o. brengt ‘Us in soarch’

Natuurlijk blijft het lang een geheim wat er in de voorstelling naar voren wordt gebracht, maar wij van deinumdorp.nl hebben enkele foto’s en teksten weten los te weken bij pr-man Hans Koster.
De afgelopen vijf jaar voorbeeldig geleefd om maar niet door de Cabaretgroep Deinum e.o. genoemd te worden? ’t Is maar de vraag of dat geholpen heeft, want misschien komt u juist daarom wel voor in ‘Us in soarch’. Buurvrouw geholpen, zodat ze in haar eigen woning kon blijven wonen? Meegezongen in het shantykoor? Elke dag kilometers gewandeld om in conditie te blijven? Tsja, dan is er geen ontkomen meer aan, maak u maar klaar. Ingel 2: Uh, je soene der hast fan spuie!
Doch dy doarren ticht je, it siicht hjir as de sykte
Ha jo der beswier tsjin as ik efkes in foarkje mei prik?
No noch in pear dripkes yn ‘e eagen
Jo koene wol wurch wêze, hoe is it mooglik
Hiene we har mar lizze litten, no sitte we oan har fêst
Westzuidwest van Ameland
Kin ek ien my even helpe, ik moat nei it húske
Hawwe jim net iens slachrjemme op ‘e advokaat

Ik ha twa bern en it hûs op regel, dat wol ik graach sa hâlde
Dames, denkt u aan het patroon!
Dat zegt Joop nu nooit, die weet amper wat een haaknaald is
Of bisto ek al beset?
Elke middei achter Sita en har mem oan
Dzjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

 

 

Dêr ha ik noch in trauma fan!
Durk, hoe hawwe we it der finansjeel ôfbrocht?
Moat it âld guod wer ferplicht achter de geraniums wei
Jo koene wol wurch wêze, hoe is it mooglik!
Stretch!
It oare jier fan te foarren oefenje!
Hé, dêr ha we Sjoerd Halma

De Cabaretgroep Deinum e.o. bestaat dit keer uit: Anneke Koster, Jannet Rienks, Marieke Zonderland, Sietse de Vries, Femke van der Meer, Stien Baarda, Mieke Woudstra, Hindrik Sijbrandi, Femmy Heeringa, Baukje van der Ploeg en Hans Koster. De regie is in handen van Douwina Meester.