Dit is Deinum

‘En yn Deinum stiet in sipel op ‘e toer’

Iedereen in Friesland is de bovenstaande zin wel eens tegen gekomen; gewoon bij het passeren van het dorp, tijdens een ontmoeting met een Deinumer of tijdens het zingen van dit liedje. Een ui op de toren, zoals de Nederlandse vertaling luidt, is namelijk een vreemd gezicht. Aan de komst van de ‘sipel’ op de Deinumer toren zijn veel verhalen verbonden.

Er wordt aangenomen dat tijdens de bouwperiode van de toren, het werken met oosterse vormen een trend was zodat de toren van Deinum deze bijzondere kroon als vorm mee kreeg, in contrast met de andere terpdorpen.

Oud- en nieuwbouw

Deinum is een echt terpdorp, met de toren in het midden op de terp en een ringweg erom heen. De Sint Janswei is de oude ringweg en vormde vroeger een dijk tegen het wassende water. Het van Harinxmakanaal stroomde in eerdere jaren nog iets dichter langs het dorp, zodat de bedrijvigheid en de huizenbouw zich voornamelijk in het noorden van het dorp concentreerde. In de laatste honderd jaar is er onder andere met de komst van het spoor van Leeuwarden naar Harlingen en de snelweg N 359, de aandacht ook verplaatst naar de zuidkant waar inmiddels vier nieuwbouw projecten werden gerealiseerd. Deinum kent nu zo’n 1000 inwoners en ligt nog steeds tussen kanaal en spoorweg, ongeveer 4 kilometer bij de Friese hoofdstad Leeuwarden vandaan.

 

De Omgeving

Het gebied waarin Deinum ligt, heet de ‘Greidhoeke’. Dit gebied begint zo ongeveer in de omgeving van dit dorp en strekt zich ver door tot aan Sneek. Kenmerkend zijn de vele (Friese) koeien en de vele ‘greiden’, de weilanden. Ook het Deinumer landschap is weids, laat veel gras, koeien en ongelofelijk mooie vergezichten zien.

Vroeger bestond industrieel Deinum onder andere uit een grasdrogerij, een vleesbedrijf en een melkfabriek.

 

Wat is er te doen?

Dat er in Deinum altijd wel iets te beleven valt, is zichtbaar aan het hoge aantal van verenigingen, besturen en commissies. Zo kunt u op het gebied van sport: voetballen, korfballen, kaatsen, volleyballen, badmintonnen, aerobics doen, biljarten en touwtrekken.

Cultureel gezien heeft Deinum een toneelvereniging, een cabaretgroep, een koor, een volksdansgroep en een Sinterklaascomité u te bieden.

De vereniging van dorpsbelangen Deinum, heeft als commissies onder haar een speeltuincommissie, een activiteitencommissie, een begrafenisvereniging en een 55+ activiteitengroep.

Deinum kent twee scholen, een PCBO-school en een Openbare school. Tevens is er ‘It Hummelhonk’, een peuterspeelplaats.

Het jaarlijkse hoogtepunt is de ‘merke’ oftewel: het dorpsfeest waarin gedurende vier dagen iedereen uit zijn/ haar dak kan gaan.

Samengevat: Deinum bruist voor iedereen van 0-100 jaar!

Leven in Deinum 

Ook in Deinum wordt de Friese taal nog actief gebruikt, u kunt deze taal tegenkomen tijdens kerkdiensten, verslaggeving in de dorpskrant, of gewoon tijdens een praatje op straat. Ook in Deinum werd er in 2002 een filiaal van de bank weggehaald, zodat ook hier kennis werd gemaakt met de bezuinigingen op het platteland. Desalniettemin heeft Deinum een moderne supermarkt, een warme bakker en een zalencentrum met café.

Ook het wekelijks bezoek van de huisarts in het dorp en een praktijk van de fysiotherapeut, maken Deinum toch leefbaar. De trein van Noordned stopt een keer per uur, en wil nog wel eens een uitzondering maken als daar om gevraagd wordt, dit kenmerkt de gemoedelijke sfeer van een Fries dorp.

‘Sipelgek’

Wat de Deinumers gezamenlijk mee dragen, is de gekte rond de ‘sipel’ op de toren. Het is bijna zeldzaam om bij een Deinumer thuis niets terug te vinden wat met de sipel te maken heeft. Is het geen pentekening of schilderij, of een foto dan moet het wel de Deinumer beerenburch zijn.

Zo vinden we de naam ‘sipel’ terug in een jaarlijks bustripje, de naam van de ijsbaanvereniging, de plaatselijke hamburger of een sportcompetitie.

Ook is er om aandacht te geven aan dit virus, een Sipelrap gemaakt door het Deinumer cabaret. Het is een kostbaar bezit, een sipel als torenspits.

In actie voor de toren

En als er dan iets aan de hand is met de toren of de sipel, dan staat het dorp klaar om hier iets aan te doen. Neem nou het hekwerk rond de kerk wat verwaarloosd was.

Tijdens de actie ‘Gek op it stek’ werkte Deinum aan een gloednieuw hekwerk rond de sipel.

Nu er in 2002 duidelijk is geworden dat ook ’s avonds deze sipel moet worden aanschouwd, wordt er met de actie ‘Fjoer op ‘e toer’ getracht om schijnwerpers te plaatsen zodat er gedurende de winter periode een prachtig silhouet van de kerk te zien is.